رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی گفت: احکام روزه باید هر سال برای مردم بیان شود، حتی اگر سال گذشته گفته شده باشد، زیرا یادآوری این احکام به تقید دینی و عمل صحیح مردم کمک می‌کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم، حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح‌زاده امروز در دومین جلسه از سلسله نشست‌های «طلیعه رمضان ۱۴۴۶»، که به همت معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، به بررسی و تبیین نکات فقهی روزه در ماه مبارک رمضان پرداخت.
تبلیغ، وظیفه‌ای اساسی برای طلاب
حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح‌زاده با اشاره به آیه «نفر» در قرآن کریم، رسالت تبلیغ را از وظایف اصلی طلاب دانست و اظهار داشت: «وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّهً فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِّنْهُمْ طَائِفَهٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» (سوره توبه، آیه ۱۲۲)
وی با تأکید بر اینکه این آیه به دو موضوع مهم «تفقه در دین» و «انذار و تبلیغ» اشاره دارد، بیان کرد: رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار با مبلغان و طلاب حوزه‌های علمیه، تبلیغ را یکی از ارکان اصلی حوزه‌ها معرفی کردند. بنابراین، طلاب گرامی به‌ویژه در ماه مبارک رمضان باید فرصت تبلیغ را مغتنم بشمارند و از این وظیفه مهم غفلت نکنند.
اهمیت بیان احکام در کنار عقاید و اخلاق
رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی با تأکید بر جایگاه احکام در کنار عقاید و اخلاق، تصریح کرد: اگرچه اعتقادات و اخلاق از جایگاه والایی برخوردارند، اما بخش مهمی از اخلاق، رفتارهای مبتنی بر احکام شرعی است. بنابراین، در منابر تبلیغی، علاوه بر مباحث اعتقادی و اخلاقی، باید احکام شرعی نیز به مردم آموزش داده شود.
وی همچنین به ضرورت پرداختن به موضوعات روز و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی اشاره کرد و گفت: مسائل مرتبط با انقلاب اسلامی و تحولات جاری در کشورهای اسلامی نیز باید در مباحث تبلیغی گنجانده شود تا مردم نسبت به این موضوعات آگاهی لازم را داشته باشند.
ضرورت تبیین احکام روزه برای متدینین
فلاح‌زاده با اشاره به اینکه عمده مخاطبان تبلیغ در ماه رمضان، افراد متدین و روزه‌دار هستند، اظهار داشت: اگر احکام روزه به درستی بیان شود و مردم به این احکام پایبند باشند، تأثیر مثبتی بر رفتارهای دینی آنان خواهد داشت.
وی افزود: بر اساس آمارهای موجود، بیش از ۸۰ درصد سؤالات مطرح‌شده در مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی مربوط به احکام و مسائل فقهی است. این نشان‌دهنده اهمیت و نیاز جامعه به تبیین این احکام است.
توجه به مسائل سیاسی بدون ورود به جناح‌بندی‌ها
رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت تفکیک مسائل سیاسی کلان از جناح‌بندی‌های سیاسی اشاره کرد و گفت: خط اصلی سیاست ما باید بر محور خدا، اسلام، پیامبر (ص) و اهل‌بیت (ع) باشد. وی تأکید کرد: لازم است در ماه مبارک رمضان، ضمن بیان احکام روزه، مردم را نسبت به مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز آگاه کنیم.
توجه به وظایف مالی و صله رحم در ماه رمضان
فلاح‌زاده با اشاره به اهمیت امور مالی و اجتماعی در ماه رمضان گفت: یکی از مسائلی که در این ماه باید به آن پرداخته شود، موضوع صله رحم و رسیدگی به امور مالی نیازمندان است. برخی افراد به وظایف مالی خود توجه کافی ندارند و صله رحم نیز در جامعه کاهش یافته است، درحالی‌که این مسائل تأثیر مستقیم بر سبک زندگی اسلامی دارد.
ضرورت تکرار احکام روزه در هر سال
وی تأکید کرد: احکام روزه باید هرساله برای مردم تبیین شود، حتی اگر سال گذشته بیان شده باشد. چرا که تأکید و تکرار این مسائل، موجب تقید بیشتر مردم به احکام شرعی خواهد شد. رهبر معظم انقلاب نیز بر استمرار بیان احکام شرعی در ماه رمضان تأکید دارند و این موضوع را یکی از وظایف مهم مبلغان دینی می‌دانند.
نقش والدین در تشویق فرزندان به روزه‌داری
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به وظیفه والدین در آماده‌سازی فرزندان برای روزه‌داری اظهار داشت: برخی از والدین، فرزندان خود را که به سن تکلیف رسیده‌اند، از روزه گرفتن منع می‌کنند و این کار اشتباه است. همان‌طور که کودکان را برای مدرسه آماده می‌کنیم، باید آنها را برای انجام واجبات دینی مانند نماز و روزه نیز آماده کنیم.
وی به حدیثی از امام باقر(ع) اشاره کرد که فرمودند: «ما در کودکی برای سحر بیدار می‌شدیم و روزه می‌گرفتیم تا هر مقداری که توان داشتیم.» بر این اساس، باید از قبل از ماه رمضان، کودکان را با نماز و روزه آشنا کنیم تا به تدریج آمادگی لازم را پیدا کنند و این وظیفه دینی را به درستی انجام دهند.
لزوم توجه به مسئله روزه‌خواری علنی
رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی با تأکید بر حساسیت موضوع روزه‌خواری علنی گفت: متأسفانه در جامعه نسبت به مسئله حجاب حساسیت زیادی وجود دارد، اما نسبت به روزه‌خواری در ملأ عام، این حساسیت کمتر دیده می‌شود. درحالی‌که اگر کسی به دلایلی مانند بیماری یا سفر، تکلیف به روزه نداشته باشد، مجاز به روزه‌خواری است، اما روزه‌خواری علنی امری ناپسند و گناه محسوب می‌شود و باید نسبت به آن تذکر داده شود.
فواید پزشکی روزه و نقش آن در سلامت بدن
فلاح‌زاده به آثار مثبت روزه‌داری از منظر پزشکی اشاره کرد و گفت: پیامبر اکرم (ص) فرموده‌اند: «صُومُوا تَصِحُّوا»؛ یعنی «روزه بگیرید تا سلامت بمانید». در این زمینه، تحقیقات علمی متعددی انجام شده که نشان می‌دهد روزه تأثیرات مثبت فراوانی بر سلامت جسم و روح دارد.
توجه به احکام نماز مسافر و روزه بیماران
وی در بخش پایانی سخنان خود، به احکام نماز مسافر و روزه بیماران پرداخت و تصریح کرد: بسیاری از مردم نسبت به احکام نماز مسافر و روزه در شرایط بیماری آگاهی کافی ندارند. بر این اساس، فرهنگستان علوم پزشکی کشور تحقیقاتی را در این زمینه انجام داده که نتایج آن به سه دسته تقسیم می‌شود:
۱. بیماری‌هایی که روزه‌داری برای آنها مشکلی ندارد.
۲. بیماری‌هایی که روزه برای آنها مضر است.
۳. بیماری‌هایی که برای روزه گرفتن نیاز به مشورت با پزشک دارند.
فلاح‌زاده در پایان سخنانش تأکید کرد: مبلغان باید احکام شرعی، فواید روزه و آثار معنوی و اجتماعی این فریضه را برای مردم بیان کنند تا جامعه اسلامی بیشترین بهره را از ماه مبارک رمضان ببرد.
منبع: خبرگزاری تسنیم استان قم/
