گامی به سوی «قم، شهری برای همه»
گامی به سوی «قم، شهری برای همه»
در شهر قم، که هویت مذهبی و فرهنگی آن نقش مهمی در رفتار شهروندان ایفا می‌کند، رسانه‌ها می‌توانند با تولید محتوای آموزشی و ترویجی، شهروندان را به رفتارهای مسئولانه و مشارکت‌محور ترغیب کنند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نسیم قم، سعید آقایی: مدیریت شهری، به‌ویژه در شهرهایی مانند قم که دارای موقعیت مذهبی، فرهنگی و اجتماعی خاصی هستند، نیازمند تعامل پویا و شفاف با شهروندان است. در این مسیر، رسانه‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حلقه‌های ارتباطی بین مدیریت شهری و جامعه، نقشی محوری ایفا می‌کنند. در این یادداشت به بررسی اهمیت ظرفیت رسانه‌ها در بهبود عملکرد و ارتباط‌گیری مدیریت شهری قم خواهیم پرداخت.

رسانه‌ها به‌عنوان ناظران مستقل و روایتگران متخصص مسائل شهری، نقشی اساسی در افزایش شفافیت و پاسخگویی مدیریت شهری دارند. در سال‌های اخیر، شهرداری قم با اتخاذ رویکردی جدید، حرکتی اساسی در جهت ارتقای شفافیت انجام داده است. استقرار سامانه‌های شفافیت و افزایش دسترسی عمومی به اطلاعات، به رسانه‌ها فرصت داده تا نقش مؤثری در نظارت بر تصمیمات و اقدامات شهرداری ایفا کنند. این موضوع، نه‌تنها باعث افزایش اعتماد عمومی شده، بلکه مدیریت شهری را نیز ملزم به پاسخگویی بیشتر کرده است (مرادی و همکاران، ۱۴۰۰).

یکی از مهم‌ترین وظایف رسانه‌ها، انعکاس دقیق نیازها و دغدغه‌های شهروندان است. در شهر قم، مسائلی مانند آلودگی هوا، کمبود فضای سبز، ضعف در زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل عمومی و نیاز به خدمات بهتر برای زائران، همواره مورد توجه شهروندان بوده‌اند. رسانه‌ها با انتقال این دغدغه‌ها به مدیریت شهری، نقشی کلیدی در شکل‌دهی به تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های شهری ایفا کرده‌اند. به‌عنوان مثال، انتقاد رسانه‌ها از کمبود زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری و عدم توجه به نیازهای زائران، به اجرای پروژه‌هایی مانند توسعه پیاده‌راه‌ها و بهبود خدمات حمل‌و‌نقل منجر شده است (مصطفایی، ۱۳۹۹).

رسانه‌ها به‌عنوان واسطی بین شهروندان و مدیریت شهری، نقشی حیاتی در تسهیل مشارکت عمومی ایفا می‌کنند. در شهر قم، که جمعیت آن شامل شهروندان محلی و زائران دائمی است، مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری‌های شهری از اهمیت بالایی برخوردار است. رسانه‌ها با ایجاد فضایی برای بحث و گفت‌وگو، شهروندان را تشویق به مشارکت در طرح‌ها و برنامه‌های شهری می‌کنند. این مشارکت، نه‌تنها باعث افزایش شفافیت و اعتماد عمومی می‌شود، بلکه به مدیریت شهری کمک می‌کند تا تصمیمات خود را بر اساس نیازهای واقعی جامعه تنظیم کند (احمدی، ۱۳۹۸).

رسانه‌ها علاوه بر نقش نظارتی و ارتباطی، می‌توانند به ارتقای فرهنگ شهروندی کمک کنند. در شهر قم، که هویت مذهبی و فرهنگی آن نقش مهمی در رفتار شهروندان ایفا می‌کند، رسانه‌ها می‌توانند با تولید محتوای آموزشی و ترویجی، شهروندان را به رفتارهای مسئولانه و مشارکت‌محور ترغیب کنند. به‌عنوان مثال، تبلیغات درباره کاهش مصرف انرژی، حفظ محیط زیست و رعایت قوانین شهری، می‌تواند به ارتقای کیفیت زندگی شهری کمک کند (رضایی، ۱۴۰۱).

با وجود پیشرفت‌های اخیر در تعامل رسانه‌ها با مدیریت شهری قم، چالش‌هایی نیز وجود دارد، با این حال، فرصت‌هایی نیز وجود دارد که می‌توان با استفاده از آن‌ها، نقش رسانه‌ها را در بهبود عملکرد شهری تقویت کرد. از جمله این فرصت‌ها می‌توان به استفاده از فناوری‌های دیجیتال، افزایش دسترسی به اطلاعات و تقویت همکاری بین رسانه‌ها و مدیریت شهری اشاره کرد.

ظرفیت رسانه‌ها در بهبود عملکرد و ارتباط‌گیری مدیریت شهری قم، از اهمیت بالایی برخوردار است. رسانه‌ها نه‌تنها به‌عنوان ناظران مستقل عمل می‌کنند، بلکه به‌عنوان واسطی بین شهروندان و مدیریت شهری، نقشی کلیدی در افزایش شفافیت، تسهیل مشارکت عمومی و ارتقای فرهنگ شهروندی ایفا می‌کنند. با توجه به موقعیت خاص قم به‌عنوان یک مرکز مذهبی و فرهنگی، استفاده از ظرفیت رسانه‌ها می‌تواند به مدیریت شهری کمک کند تا به اهداف خود در ایجاد «قم، شهری برای همه» نزدیک‌تر شود.

منابع:
– مرادی، علی و همکاران. (۱۴۰۰). *شفافیت در مدیریت شهری: مطالعه موردی قم*. مجله مدیریت شهری.
– مصطفایی، محمد. (۱۳۹۹). *چالش‌های حمل‌و‌نقل در شهرهای مذهبی*. فصلنامه شهرسازی ایران.
– احمدی، سیدحسن. (۱۳۹۸). *مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری‌های شهری*. انتشارات دانشگاه تهران.
– رضایی، فاطمه. (۱۴۰۱). *فرهنگ شهروندی و مدیریت شهری*. مجله علوم اجتماعی ایران.