روایتی از بهمن خونین قم در سال ۶۵ / ساخت یادمانی از ۱۰ کبوتر آسمانی
روایتی از بهمن خونین قم در سال ۶۵ / ساخت یادمانی از ۱۰ کبوتر آسمانی

روزهای آغازین بهمن در قم با چند برهه تاریخی همراه است که سال ۱۳۶۵ این ماه به نام «صدام» و جنایت بمباران شهر قم گره خورده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم به نقل از شهر نیوز، روزهای آغازین از دومین ماه زمستان سال ۱۳۶۵ بود، سوز زمستان در آن سال‌ها مثل این روزها ملایم و بی‌رمق نبود، آن روزها می‌شد عمق معنای “زمهریر” را زندگی کرد.

بحبوحه جنگ بود و در کنار تمام تلخی‌هایش، مردم تلاش می‌کردند زندگی را زنده نگه دارند؛ حجله‌های شهدا یکی پس از دیگری در خیابان‌ها و کوچه‌ها دیده می‌شد و هر لحظه بیم آن می‌رفت که دشمن دژخیم سایه جنگی را که به ایران تحمیل کرده بود از مرزهای خط مقدم جبهه‌ها فراتر ببرد و شهرها را هم بمباران کند.

چند روز پیش از این محل روضه زنانه واقع در بیت الزهرا خیابان سجادیه مورد اصابت موشک قرار گرفته بود و ۱۸ نفر از مادران و زنان قمی در مجلس حضرت زهرا (س) به شهادت رسیده بودند.

حوالی ساعت ۴ بعداز ظهر بود؛ مردم قم تازه از خواب عصرگاهی بیدار شده بودند و یکی یکی پیگیر امور عقب افتاده زندگیشان شدند.

بچه‌های گروه سرود مدرسه راهنمایی قطب راوندی قم هم که خود را برای اجرای سرود در دهه فجر آماده می‌کردند، شاد و سرخوش در مینی‌بوس آبی رنگ آقا ابوالفضل از تمرین باز می‌گشتند و راهی خانه‌هایشان بودند، غافل از آنکه دو جنگنده عراقی به قصد بمباران شهر آسمان قم را در نوردیدند و خیز برداشته بودند تا اطراف حرم مطهر حضرت معصومه (س) را بمباران کنند.

در کسری از ثانیه صدای انفجار، مردم شهر را سراسیمه می‌کند و هرکس هر جای شهر که بود تلاش می‌کند خود را به محل دود و آتش برساند.

دختر آقای ابوالفضل مقدسی نوید، راننده مینی‌بوس که در آن روز تلخ تنها هفت سال داشت می‌گوید: از آن روز تنها صدای آژیر و سیاهی آسمان در ذهنم مانده است، آن روز پدرم به جای یکی از همکارانش راننده سرویس دانش‌آموزان شده بود؛ گویا از ازل شهادت را در روزی زندگی‌اش قرار داده بودند.

در آن مینی‌بوس ۹ دانش‌آموز ۱۰ تا ۱۵ ساله بودند و مربی‌شان حمید صادقی بود که در حال برگشت از تمرین، خودشان را در صف منظم سرود روی سن تصور می‌کردند و تمام تمرکزشان بر این بود که در روز اجرا بهترین خودشان باشند، اما سرنوشت زندگی به گونه‌ای رقم خورد که به دست دشمنی بی رحم، اثر چندانی از پیکرهایشان نماند اما یاد و نامشان بر در دیوار و حال و هوای سه راه بازار درست چسبیده به بانک سپه قم، همچنان پابرجاست.

نه فقط آن ۱۱ نفر شهید شده در مینی‌بوس که در آن روز حدود ۱۰۰ شهید و مجروح، خون پاکشان بر خیابان‌های اطراف حرم مطهر حضرت معصومه (س) ریخته شد؛ هرکدام از شهدا عزیز خانواده‌ای بودند که تا ابد جای خالی‌شان را حس می‌کنند.

پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم

مهدی توکلیان فعال فرهنگی و از پیشکسوتان رسانه استان قم که از همکلاسی‌های این دانش‌آموزان شهید بوده است در یادداشتی در زمینه این واقعه نوشت:

«صدای آژیرها تمام شهر را فراگرفته بود و صدای ماشین‌های آمبولانس و پلیس بود که به سوی محل حادثه می‌رفتند.

همان روزها هم همین لباس سبزهای مهربان و مظلوم برای از بین بردن سایر خطرها آماده بودند تا با جان خود از جان دیگران محافظت کنند، سربازان سپاه که در میان مردم و عاشقانه برای حفظ جان، مال، ناموس و خاک وطن تلاش می‌کردند تا آب در دل هیچ شهروندی تکان نخورد…

بوی سوختن در فضای شهر پیچیده و در مرکزی‌ترین نقطه یک موشک تمام خودروی حامل دانش‌آموزان گروه سرود مدرسه راهنمایی قطب راوندی را سوزانده بود، معلمی جوان که با صداقت تمام برای رشد و تعالی استعدادهای نوجوان شهرش تلاش می‌کرد نیز همراه نه فرزند دیگر این سرزمین مسافر آسمان شده بود؛ حمید صادقی مربی پرورشی مدرسه و همراه گروه سرود…»

پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم

تندیس کبوتران پرواز کرده از مینی‌بوس مدرسه قطب راوندی

حالا و پس از گذشت ۳۸ سال از آن حادثه تلخ، هر ساله محل شهادتشان گلباران می‌شود، جایی که مرکز شهر است و به جرئت می‌توان گفت هر شهروند قمی حداقل ماهی یک بار گذرش به آن اطراف می‌افتد.

در سی‌وهشتمین سالگرد عروج مظلومانه شهدای یکم بهمن ۱۳۶۵ و مینی‌ بوس مدرسه قطب راوندی، به همت سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهر قم، یک المان از شهدا ساخته شده و در مسیر گذر رهگذران قرار داده شده است تا گرد فراموشی بر نام و یاد آن‌هایی که مظلومانه پر کشیدند و سمبلی از قساوت و خباثت دشمن شدند، ننشیند.

این المان شش متر طول و دو متر و ۹۰ سانتی‌متر عرض دارد که به همت سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری در طول دو ماه طراحی و ساخته و در روز سالگرد این شهدا در سه راه بازار، جنب بانک سپه نصب شد.

اتفاقی دیگر در یادمان‌سازی برای شهیدان

پیام جوادیان، مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری با اشاره به ساخت تندیس شهدای بیت الزهرا واقع در خیابان سجادیه می‌گوید: با توجه به دیدار دست‌اندرکاران کنگره شهدای استان قم با رهبر معظم انقلاب و تاکید ایشان بر گرامیداشت یاد و خاطره گروه سرود مدرسه قطب راوندی، مدیریت شهری احساس وظیفه کرد تا این گرامیداشت و المان در محل شهادت نصب شود.

به گفته وی طراحی این کار توسط هنرمندان قمی صورت گرفته است، جنس تندیس از استیل ساخته شده و نام تمام شهدای این حادثه در پایین المان حک شده است؛ المانی که پرواز ۱۰ کبوتر را از میان شعله‌های برافروخته شده از مینی‌بوس آتش گرفته نشان می‌دهد.

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری قم درباره تلاش‌های این سازمان برای زنده نگه داشتن یاد شهدا عنوان می‌کند: هم‌اکنون ۳۰۰۰ کوچه در قم مزین به نام شهدا است و بیش از ۱۵۰۰ کوچه با نام و تصویر شهدا آذین بسته شده و امید است این راه ادامه پیدا کند.

پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم

زهرا صادقی، یکی از رهگذران این روزهای چهارراه بازار قم که از خانواده شهدای جنگ تحمیلی است، درباره این یادمان می‌گوید: کارهایی از این دست باعث می‌شود یاد شهدا باقی بماند که این موضوع برای ما ارزشمند است؛ همانطور که برای زنده نگه داشتن یاد شهدای کربلا مهر نمازمان تربت امام حسین (ع) است چنین اقداماتی موجب می‌شود هر رهگذری که از این مسیر رد می‌شود یادی از شهدای آن واقعه داشته باشد.

حجت‌الاسلام سیداسماعیل حسینی‌مقدم، معاون فرهنگی و اجتماعی استانداری قم درباره ساخت این بنای یادمان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: شهادت شهدای عزیزی که در بمباران سال ۶۵ در این گروه سرود به شهادت رسیدند، گویای باطن ناپاک دشمنان انقلاب است.

وی با اشاره به اینکه هدف صدام از بمباران این نقطه از شهر قم تخریب حرم مطهر بانوی کرامت و کشتار مردم بیگناه بود، می‌افزاید: اینجا را بمباران کردند و جمعی از دانش‌آموزان را که یک گروه سرود را تشکیل دادند و در حال انجام یک کار نرم موفق بودند به شهادت رساندند، این نشان می‌دهد باطل جنایات بی شماری که روی بشریت را سیاه کرد و رژیم صهیونیستی در غزه، لبنان، سوریه و جاهای دیگر انجام داد را برای هدفش انجام می‌دهد.

معاون فرهنگی اجتماعی استانداری قم تاکید می‌کند: شهادت این گروه سرود موجب ایجاد یک جریان شد تا مسیر حرکت گروه‌های فرهنگی و سرود در شهری همچون قم که شهر خون و قیام است مشخص شود؛ خون مطهر این گروه سرود دانش‌آموزی که به شهادت رسیدند تقدسی به گروه‌های سرود در این جبهه داد و مسیرشان را روشن کرد.

وی ادامه می‌دهد: از مدیریت شهری بابت تهیه این المان تشکر می‌شود اما این آغاز راه است و باید در مسیر تبیین تاکید رهبر انقلاب پیرامون احیای واقعه تلخ شهدای گروه سرود گام‌های مؤثری برداشته شود و ماهیت شوم استکبار جهانی به دنیا معرفی شود.

ماجرای بهمن سال ۱۳۶۵ و بمباران‌های خونین شهر قم، قصه‌ای طولانی است که روایت گروه سرود مدرسه قطب راوندی با تیزبینی رهبر معظم انقلاب اسلامی، به نمادی برای مظلومیت ملت ایران در هشت سال جنگ تحمیلی تبدیل شد و فعالان فرهنگی باید بیشتر از گذشته برای تبیین و روایت آن تلاش کنند.