آبخوان‌های قم دیگر آبی ندارند!
آبخوان‌های قم دیگر آبی ندارند!

مدیرعامل جدید شرکت آب منطقه‌ای قم گفت: بین سال‌های ۶۵ الی ۹۵ تعداد چاه‌هایی که در استان قم حفر شدند از ۸۵۰ حلقه چاه به ۶ هزار و ۶۰۰ حلقه چاه رسیده است که این رقم افزایش ۶ برابری‌ حفر چاه را نشان می‌دهد.

محمد احمدی جبلی در گفتگو با خبرنگار نسیم قم، با اشاره به اهمیت موضوع ناترازی آب در کشور اظهار داشت: وضعیت بحرانی آب در کشور ما جدی است به طوری که استان قم پس از تهران رتبه دوم ناترازی و بحران آب را به خود اختصاص داده است. 

احمدی جبلی با تأکید بر این امر که استان قم سومین استان مهاجرپذیر کشور است، گفت: استان قم پس از استان تهران و البرز سومین استان مهاجرپذیر کشور است. قریب به ۳۴ هزار نفر در سال، به جمعیت استان قم اضافه می‌شود. 

مدیرعامل جدید شرکت آب منطقه‌ای قم در تعریف اصلاحات مهم آب تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بیان کرد: آب تجدیدپذیر به منابع آبی که ناشی از بارش‌های سالانه است. آب تجدیدناپذیر منابع الی هستند که طی هزاران یا میلیون‌ها سال در ذخایر زیرزمینی ذخیره شده است. 

وی عنوان کرد: متاسفانه طی ۴ دهه گذشته به دلیل اضافه برداشت‌هایی که از منابع آب زیرزمینی شده نزیک به ۲ میلیارد مترمکعب دچار کسری مخزن شده‌ایم، به‌ این معنی از منابع آب استراتژیک و تجدیدناپذیر خود بی‌رویه استفاده کرده‌ایم. 

احمدی جبلی با بیان اینکه آمار منابع استراتژیک آب تجدیدناپذیر کشور حدود ۵۰۰ میلیارد مترمکعب است، تصریح کرد: طبق آمار وزارت نیرو حدود ۱۵۰ میلیارد مترمکعب از این منابع آب مصرف شده است. منابع آب استراتژیک به فراخور شرایط بحرانی، خشکسالی، افزایش جمعیت و تغییر الگوی مصرف مورد نیاز است.

مدیرعامل جدید شرکت آب منطقه‌ای قم در بیان علل عدم مدیریت چاه‌های مجاز و غیرمجاز در استان اظهار داشت: عوامل مختلفی در به وجود آمدن شرایط کنونی دخیل است. سوء مدیریت مسئولان و عملکرد اشتباه و همچنین عوامل طبیعی قطعا این وضعیت را به وجود آورده است.

وی افزود: در ۵ دهه گذشته روان‌آب‌هایی که به سمت قم جریان داشت؛ از جمله رودخانه‌های کرج و جاجرود، قره‌چای، قمرود و رودخانه شور که در حوزه قم منتهی می‌شدند، درحالی که امروز ما تنها یک حداقلی از رودخانه شور داریم و تلاش بر این است که آن‌ را از دست ندهیم.

احمدی جبلی اذعان کرد: طبق آمار در گذشته حدود ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب در آبخوان قم وارد می‌شده است. بین سال‌های ۶۵ الی ۹۵ تعداد چاه‌هایی که در استان قم حفر شدند از ۸۵۰ حلقه چاه به ۶ هزار و ۶۰۰ حلقه چاه رسیده است که این رقم افزایش ۶ برابری‌ حفر چاه را نشان می‌دهد. 

مدیرعامل جدید شرکت آب منطقه‌ای قم بیان کرد: نکته‌ای که هست، تعداد چاه‌ها کاهش پیدا کرده و به موازات آن حجم برداشت نیز کاهش یافته چراکه آبی در آبخوان وجود ندارد. بنابراین ما می‌بایست به سمتی برویم که چاه‌های غیرمجاز به طور کامل مسدود شوند که اقدامات خوبی نیز طی ۲ سال گذشته انجام شده است. 

وی بر ضرورت مدیریت برداشت چاه‌های مجاز تأکید نمود و خاطرنشان کرد: در چاه‌های مجاز می‌بایست اضافه برداشت‌ها ممنوع و متوقف شود، کمااینکه در این زمینه طی ۲ سال گذشته اتفاقات خوبی افتاد. 

احمدی‌جبلی عنوان کرد: ما با نصب کنترهای هوشمند حجمی، کارهای ترویجی، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی خوب در حوزه کشاورزی تعداد قابل توجهی از چاه‌ها مجهز به کنترهای حجمی شدند و این امر به بحث مدیریت برداشت‌ها و مصرف بهینه کمک می‌کند. 

مدیرعامل جدید شرکت آب منطقه‌ای قم علت نبود مقابله قاطع با چاه‌های غیرمجاز در گذشته را عدم حمایت لازم دانست و گفت: درحال حاضر اتفاقات خوبی افتاده، این بینش ایجاد شده و با حمایت‌های دستگاه قضایی و استاندار، مجموعه استان به مقابله با اضافه برداشت‌ها و چاه‌های غیرمجاز برآمده‌اند.

وی تصریح کرد: ما طی سال گذشته تا به امروز بالغ بر ۶۰۰ حلقه چاه غیرمجاز را پر و پلمپ کرده‌ایم. برنامه ما در آینده نیز به همین قوت ادامه خواهد داشت و تا سال آینده با حمایت‌های استانی بیش از ۱۰۰۰ حلقه چاه غیرمجاز را مسدود خواهیم نمود.

مدیرعامل آب منطقه‌ای قم گفت: البته نکته مهمی که وجود دارد این است که میزان برداشت از چاه‌های غیرمجاز حدود ۲۰ میلیون مترمکعب تخمین زده می‌شود ما می‌بایست اضافه برداشت‌های چاه‌های مجاز را کنترل داشته باشیم. در برنامه هفتم پیش‌بینی شده که چاه‌های مجاز پر مصرف را با قطع برق پلمپ کنیم.

وی تصریح کرد: ما در سراسر استان ۱۱ کارگروه گشت و بررسی داریم که به صورت روزانه تمام دشت‌های استان را رصد می‌کنند. قریب به هزار و ۹۷۰ حلقه چاه مجاز در استان داریم که یک هزار و ۳۰۰ حلقه آن چاه کشاورزی است. این تیم گشت به صورت مستمر و برنامه‌ریزی شده درحال بررسی عمده چاه‌ها هستند.

احمدی جبلی اظهار کرد: ما مسئولان با وجود تمام نگرانی‌های موجود می‌بایست پای کار بیاییم و هشدارها را جدی بگیریم. ما با مشارکت رسانه و اطلاع‌رسانی همکاری کشاورزان را نیز داشته باشیم تا بر این مشکل و نگرانی فائق بیاییم.

منبع: خبرگزاری تسنیم استان قم/