پروژه بازآفرینی و بهسازی محله دروازه ری قم بهعنوان یکی از مناطق اصیل و انقلابی این شهر مقدس، پس از مدتها انتظار و با همت مدیریت شهری و همکاری مردم ساکن در منطقه روزهای خوبی را پشت سر میگذراند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم، داشتههای تاریخی از ارزشمندترین سرمایههای هر مردمی است، این داشتهها شامل مسائل فرهنگی، اجتماعی، دینی و جغرافیایی میشود و حفظ سرمایههای فرهنگی، اجتماعی و دینی با حفظ سرمایههای جغرافیایی و بصری رابطه تنگاتنگی دارد.
طی سالهای اخیر توجه ویژهای به طرحهای بازآفرینی مناطق شهری با بافت قدیمی شده که محله دروازه ری قم به اتکا بسیاری از اسناد تاریخی و خاطرات جمعی مردم این شهر یکی از این مناطق است.
از روزگاران گذشته زائرانی که برای زیارت بارگاه مطهر کریمه اهل بیت خانم فاطمه معصومه (س) به شهر قم میآمدند باید از دروازه اصلی شهر یعنی دروازه ری وارد میشدند؛ این محله خاستگاه بسیاری از رفت و آمدها و فعالیتهای تجاری و در برگیرنده مزارع سرسبز زیادی بود که مقبره «خواجه اباصلت» از یاران امام هشتم علی بن موسیالرضا (ع) را نیز در دل آن جای داشت.
زائرانی که برای تشرف به حرم مطهر بانوی کرامت قصد ورود به شهر قم را داشتند، باید از دروازهای در باروی شهر وارد میشدند که به «دروازه ری» معروف بود؛ این منطقه پیش از ساخت و احداث جاده ناصری از مسیرهای علیآباد به قم از راههای اصلی ورود به این شهر بود.
هرچند گذر زمان همچون همه مناطق دیگر تأثیراتی را روی محله دروازه ری داشت، اما آنگونه که باید هماهنگ پیش نرفت و داشتههای تاریخی و فرهنگی این منطقه در پشت توجهات ناکافی پنهان شد، به نحوی که نه این داشتهها و عناصر هویتی به چشم میآمد و نه توسعه شهری و شهرسازی.
محله اصیلی که هم در دوران پیش از انقلاب اسلامی خاستگاه بسیاری از مبارزات ضد طاغوتی بود و هم پس از انقلاب و همزمان با دفاع مقدس ۱۲۸ شهید و تعداد قابل توجهی رزمنده و جانباز تقدیم کشور کرده بود، باید بیش از پیش مورد توجه قرار میگرفت، از این روی مدیریت شهری قم پرونده ویژهای برای بازآفرینی این محله در دستور کار قرار داد و با تشکیل دفتر تسهیلگری محله دروازه ری در آذر سال ۱۴۰۲ و ارتباط مستقیم با مردم این منطقه با برگزاری جلسات در مساجد دروازه ری، بهسازی اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و عمرانی این محله در دستور کار قرار گرفت.
پروژه بهسازی محله دروازه ری از جمله طرحهای بهسازی بافت فرسوده و تاریخی در شهر قم است که با تعریض معبر، احداث مرکز محله، احداث فضای سبز و پارکینگ همراه خواهد بود.
۱۰ پلاک در پروژه تملک خیابان شهدای دروازه ری باقیمانده است
محمدحسین علیاکبری، مدیر منطقه یک شهرداری قم در خصوص پروژه خیابان شهدای دروازه ری اظهار میکند: طرح تعریض خیابان شهدای دروازه ری حدفاصل کوچه ۱۵ بلوار عمار یاسر آغاز شده است و تا خیابان ۱۵ خرداد ادامه دارد.
وی میافزاید: ۱۶۰ پلاک در مسیر این پروژه قرار گرفته است که از این تعداد ۶۰ پلاک سالهای گذشته تملک شده بود و تملک سایر پلاکها در دستور کار قرار گرفت.
مدیر منطقه یک شهرداری قم تصریح میکند: این موضوع از مهر ۱۴۰۲ به طور ویژه در دستور کار مجموعه مدیریت شهری قرار گرفت و تاکنون ۹۰ پلاک تملک و آزادسازی شده است.
علیاکبری با تاکید بر اینکه ۱۰ پلاک دیگر در پروژه تملک خیابان شهدای دروازه ری باقیمانده است، عنوان میکند: ۲۴ پلاک از این تعداد دارای کاربریهای فضای سبز و پارکینگ است، طول مسیر این پروژه ۱۳۰۰ متر است و برای اجرای آن نزدیک به ۴۰۰ میلیارد تومان صرف شده است.
اجرای زیرسازی و نوسازی و توزیع ۲۰۰۰ آسفالت، ۲۵۰۰ مترمربع پیادهروسازی، ۱۳۰۰ مترمربع جدولگذاری در دو طرف خیابان، رفع اختلاف سطح معابر در مسیر پروژه و احداث پست برق جدید از دیگر اقدامات انجام شده برای بهسازی محله شهدای دروازه ری است.
امروز یک نگاه گذرا به معابر این محله و بازدید از پروژه دروازه ری به خوبی نشان دهنده تغییرات مهم و بهبود شرایط این منطقه دارد، در نظر گرفتن لکههای پارکینگی، فضای سبز و توجه به بافت اقتصادی منطقه و تنوع قومیتی موجود در آن از نکات مثبت دیگر در طرح بهسازی دروازه ری بوده است.
به طور قطع همکاری و مشارکت مدیریت شهری و مردم در کنار یکدیگر است که روانسازی پروژه را تسهیل میکند، در راستای دستیابی به این هدف و طرح تعریض خیابان شهدای دروازه ری، مدیریت شهری قم بستههای تشویقی برای مالکان این منطقه در نظر گرفت.
این طرح که شامل کاهش صددرصدی عوارض ارزش افزوده بوده است، علاوه بر کاهش عوارض فصلی شهرداری قم ۲۰ درصد از عوارض صدور پروانه احداث بنا در این منطقه را نیز کاهش داد.
از سوی دیگر تملکات صورت گرفته در پیشبرد پروژه بهسازی با ارائه پیشنهادات کارشناسی و منصفانه به مردم منطقه موجب شد تا ساکنان بتوانند به خوبی با قیمتهای پیشنهادی کنار بیایند و املاکشان را برای انجام پروژه در اختیار شهرداری قرار دهند.
پیرمردی که عصا به دست دارد و از ساکنان محله دروازه ری است، میگوید: شهردار قم که از سادات است کار ۴۰ یا ۵۰ ساله برای این محله را در ۴۰ روز انجام داد.
یکی دیگر از اهالی منطقه اذعان میکند: در پروژه دروازه ری رضایت مردم حاصل شد، در سایر پروژههای شهری همچون بوستان خضر نبی نیز اقدامات بسیار خوبی صورت گرفته که برای قم موجب افتخار است؛ مردم راضی هستند خدا هم از مسئولان راضی باشد.
وی ادامه میدهد: در قیمتگذاری املاک کار به خوبی پیش رفت، مشکلاتی که از گذشته وجود داشت رفع شد و هرکدام از ساکنان منطقه که ملکش را واگذار میکند با رضایت قلبی است.
یکی دیگر از شهروندان قمی نیز خطاب به سیدمرتضی سقائیاننژاد که برای بازدید میدانی از پروژه در محله دروازه ری حاضر شدند، با تاکید بر همگرایی و همکاری شهروندان با مدیریت شهری تصریح میکند: اگر یکی از شهروندان قمی خدایی ناکرده مشکلی برایش به وجود بیاید و برای کمک به او قرار باشد نیروهای امدادی از منزل بنده عبور کنند تا یک ثانیه زودتر به شهروند نیازمند برسند، با کمال میل خانهام را در اختیار مدیران قرار میدهم.
به طور قطع واکنشهای مردمی با تکمیل بیشتر پروژه و توسعه آن در محله دروازه ری بیش از این نیز خواهد بود.
هماکنون و به گفته بخشهای مدیریت شهری قم و مدیریت منطقه یک، برنامهریزی برای جدارهسازی، ساخت لکههای فضای سبز، توسعه پارکینگها، بهبود شرایط بصری محله و اجرای دیوارنگارهها و توجه به محورهای ارتباطی این محله با سایر مناطق شهری در دستور کار قرار گرفته است تا با همکاری و همگرایی مدیران و ساکنان هرچه سریعتر به نتیجه برسد و پروژه بهسازی یکی از مهمترین و قدیمیترین محلات شهر مقدس قم تکمیل شود.