چالش کمبود سرانه آموزشی در قم/ تعامل مدیریت شهری و آموزش و پرورش برای حل مسئله
چالش کمبود سرانه آموزشی در قم/ تعامل مدیریت شهری و آموزش و پرورش برای حل مسئله

کمبود فضای آموزشی در استان و شهر قم موضوعی است که هرساله با آغاز فصل پاییز مورد توجه مسئولان، رسانه‌ها و افکار عمومی قرار می‌گیرد اما با سپری شدن مدتی به دست فراموش می‌شود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم به نقل از شهر نیوز، طبق آمارها سالانه حدود ۱۰ هزار نفر به جمعیت دانش‌آموزی استان قم اضافه می‌شود و برای این میزان جمعیت باید سالانه ۶۰۰ کلاس درس احداث شود.

قم پس از استان‌های البرز و تهران رتبه سوم را در بحث کمبود فضاهای آموزشی دارد، میانگین کشوری دانش‌آموزان در یک کلاس باید تعداد ۲۵ نفر باشد اما این میانگین در استان قم در هر کلاس درس حدود ۳۵ تا ۴۲ دانش‌آموز است.

علیرضا رحیمی، مدیرکل آموزش و پرورش استان قم در این خصوص اظهار می‌کند: زمانی مدارس در استان قم سه شیفت بودند که با تلاش همه بخش‌ها این مشکلات رفع شد، اما امروز استان با مشکل تأمین فضاهای آموزشی درگیر است.

وی می‌افزاید: یکی از بارزترین علت‌های کمبود فضای آموزشی افزایش جمعیت است که این افزایش جمعیت جوان جای خوشحالی دارد، اما باید برای تحصیل آن فکری کرد.

مدیرکل آموزش و پرورش استان قم با اشاره به نقش مهاجرت در کمبود سرانه آموزشی در شهر قم خاطرنشان می‌کند: دلیل دیگر اجرا نشدن قانون است، قانونی به اسم شوراهای آموزش و پرورش وجود دارد که پیش‌بینی کرده است نحوه تأمین مدرسه و فضای آموزشی چگونه باید باشد.

رحیمی عنوان می‌کند: طبق این قانون تمام مجموعه‌های مسکونی با حداقل ۲۰۰ واحد مسکونی تحت هر عنوان از جمله شهرک، کوی، سازمانی، شهر جدیدالاحداث و غیرسازمانی مشمول این ماده هستند که هرکسی ساختمان احداث می‌کند، باید مدرسه‌اش را نیز بسازد، به عنوان مثال زمانی که زیربنای سایت ۵۶۰ هکتاری در نظر گرفته می‌شود به طور قطع باید مدرسه نیز لحاظ شود.

قم؛ جایگاه دوم تراکم دانش‌آموز در کشور

هم‌اکنون در کنار مشکل تأمین فضاهای آموزشی در قم، اضافه شدن جمعیت در سایت‌های نهضت ملی مسکن تا یکی دو سال آینده به متقاضیان تحویل داده می‌شود و به طور قطع این مشکل را با چالش‌های جدیدی مواجه می‌کند.

احمدرضا اجتهادی، مدیرکل توسعه، تجهیز و نوسازی مدارس استان قم در خصوص مشکلات کنونی و آینده فضاهای آموزشی استان عنوان می‌کند: در حال حاضر قم در جایگاه دوم تراکم دانش آموزان در کشور است که محصول یک سال و دو سال نیست.

وی ادامه می‌دهد: با پیگیری‌های فراوان قرارداد یک پنجم مدارس مورد نیاز سایت‌های نهضت ملی که به طور کلی ۳۵ مدرسه ۱۲ کلاسه است، منعقد شده است.

نهضت ملی مسکن قم مدرسه ندارد

مدیرکل توسعه، تجهیز و نوسازی مدارس استان قم تصریح می‌کند: این ۳۵ مدرسه نیازمند ۱.۲ همت بودجه برای ساخت و تکمیل است و اگر بودجه فراهم باشد این میزان مدرسه ظرف مدت یک سال احداث می‌شود، اما برای سال آینده که دانش‌آموزان به سایت ۵۶۰ هکتاری یا سایت‌های دیگر نهضت ملی مسکن می‌روند مدرسه وجود ندارد.

اجتهادی اضافه می‌کند: وقتی یک تفاهم‌نامه استانی اجرا می‌شود، مجموع وزارت راه و شهرسازی باید آن را دنبال کند تا در کنار تأمین زمین منابع ساخت آن نیز در نظر گرفته شود.

وی تصریح می‌کند: تا امروز در مجموع ۲۵ میلیارد تومان بابت احداث ۳۵ مدرسه که ۱.۲ همت بودجه لازم دارد پرداخت شده و در حال حاضر با هماهنگی با پیمانکاران برای ۹ مدرسه کار نقشه‌کشی آغاز شده است که تأمین اعتبار به مشکل می‌خورد.

به گفته امدیرکل توسعه، تجهیز و نوسازی مدارس استان، قم ۱۵۰۰ کلاس درس نیاز دارد تا به میانگین کشور برسد.

صبر کنید تا بسازیم

حسین زنجیرانی فراهانی، مدیرکل راه و شهرسازی استان قم در خصوص تأمین زیرساخت‌های آموزشی در سایت‌های در حال احداث نهضت ملی مسکن می‌گوید: در سایتی که در حال احداث است، نمی‌توان همزمان ساخت تمام عملیات‌های زیربنایی، واحدهای مسکونی و زیرساخت‌ها را انجام داد.

وی اضافه می‌کند: در سایت ۵۶۰ هکتاری تمام سرانه‌های موجود دیده شده و برای تمام طرح‌های جدید مسکن‌سازی ۳۵ مدرسه پیش‌بینی شده است، به علاوه تفاهم‌نامه‌ای برای نوسازی مدارس امضا شده است تا ۵۰ درصد منابع ساخت مدارس از اعتبارات صندوق ملی مسکن و ۵۰ درصد دیگر نیز توسط خیران تأمین شود؛ قسط اول به مبلغ ۳۸ میلیارد تومان نیز به این سازمان برای آغاز ساخت مدارس داده شده است.

با وجود کمبود فضاهای آموزشی برای آینده بخش‌های جدیدالاحداث استان قم همچنان معضلی است که رسانه‌ها در اولین ماه از آغاز فصل پاییز آن را مورد توجه قرار دادند، اما به طور قطع این موضوع نیازمند رسیدگی همه نهادهای استان، مطالبه‌گری مردم و رسانه‌ها تا پایان سال است.

تعامل برای توسعه مدارس غیردولتی

از سوی دیگر مجید اخوان، از اعضای شورای اسلامی شهر قم عنوان می‌کند: شهرداری قم می‌تواند در مسیر احداث مدارس غیردولتی استاندارد در شهر قم تعامل خوبی با اداره کل آموزش و پرورش داشته باشد.

وی با اشاره به امضای تفاهم‌نامه‌ای میان شورای عالی استان‌ها و وزارت آموزش و پرورش اظهار می‌کند: طبق این تفاهم‌نامه قرار است همکاری بین شوراها و آموزش و پرورش در سطح کشور تسهیل شود که در جلسات شورای آموزش و پرورش استان صحبت‌هایی انجام شده و تعاملاتی در این زمینه رخ داده است.

به گفته این عضو شورای شهر از سال گذشته این برنامه‌ریزی شده بود که با توجه به اینکه بیشتر مدارس غیرانتفاعی استیجاری است و استانداردهای آموزشی را ندارند، پنج قطعه از اراضی شهرداری قم به منظور ایجاد مدارس غیردولتی به مزایده گذاشته شود.

محسن محرری، عضو کنونی شورای اسلامی شهر قم نیز با بیان اینکه یکی از معضلات شهر قم کمبود مدارس است که با توجه به مهاجرپذیر بودن این شهر و رشد جمعیت بالا باید نسبت به آن توجه شود، تاکید می‌کند: شورای شهر و مدیریت شهری خود را موظف می‌داند که به تأمین املاک آموزشی مورد نیاز آموزش و پرورش کمک کند و در طول سال‌های اخیر به این وظیفه مقید بوده‌اند، همچنین در جلساتی که با اداره کل آموزش و پرورش استان برگزار شد توافقاتی صورت گرفته است.

وی عنوان می‌کند: بسیاری مواقع شهرداری از حقوق قانونی خودش عبور کرده است تا مشکل دانش‌آموزان حل شود.

اختصاص زمین در منطقه ۴ و ۵ شهر قم

علیرضا اقبالیان، مدیر منطقه چهار شهرداری قم با بیان اینکه خلاهایی در فضای آموزشی منطقه چهار وجود دارد که در بعضی مناطق از جمله بلوار غدیر در حال جبران است، تاکید می‌کند: در خیابان انسجام مشکلاتی در زمینه فضای آموزشی وجود داشت که در این خصوص دو زمین تعیین تکلیف شد و واگذاری‌های آن نیز به زودی انجام خواهد شد.

در سال جاری نیز رضا رحیمی، مدیر منطقه ۵ شهرداری قم نیز از برنامه‌ریزی‌های شهرداری این منطقه برای بهبود سرانه و توسعه فضاهای آموزشی خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: در کنار پروژه شهید کبیری یک هنرستان ۲.۲ هکتاری به عنوان یک نمونه مهم کشوری احداث می‌شود.

وی اضافه می‌کند: در کوچه ۳ خیابان دل آذر عملیات عمرانی احداث یک هنرستان کفاشی در سه مقطع در حال انجام است.

انبوه‌سازان زیر بار نمی‌روند

محمد وحیدنیا، مدیرکل تشخیص و وصول درآمد شهرداری قم که نماینده شهرداری در شورای آموزش و پرورش است با اشاره به مسئله تأمین مدرسه در ساخت‌وسازهای شهری می‌گوید: یک خلأ قانونی در این قانون مصوب وجود دارد و آن این است که قانون‌گذار برای این موضوع میزان حداقل ۲۰۰ واحد مسکونی را پیش‌بینی و عنوان کرده و الزام قانونی است که شهرداری بحث فضای آموزشی را در زمان صدور پروانه و پس از زمان صدور پایان‌کار لحاظ کنند.

مدیرکل تشخیص و وصول درآمد شهرداری قم درباره اصلاحیه قانون پایان‌کار ساختمان‌ها بیان کرد: مکرراً در جلسات مختلف تاکید کرده‌ایم که یک اصلاحیه‌ای از طریق نمایندگان استان در مجلس پیگیری شود؛ چراکه انبوه‌سازان اعم از دولتی و غیردولتی با کسر یک واحد معادل ۱۹۹ واحد برای شانه خالی کردن از اجرای قانون و از مسیر درست خارج می‌شوند.

وحیدنیا در پاسخ به این سوال که پیمانکاران در زمان دریافت پروانه ساخت چه تعداد واحد را عنوان می‌کنند، تصریح کرد: پیمانکاران بر اساس نقشه‌های اجرایی و تأمین واحدها تعداد واحدها را کمتر از ۲۰۰ واحد مطرح می‌کنند تا بتوانند از مشمولیت قانون خارج شوند.

در کنار همه اینها، حضور شهردار قم در مراسم آغاز سال تحصیلی جدید ۱۴۰۳_ ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که این نهاد عزم جدی برای کمک به کاهش مشکلات موجود در تأمین فضای آموزشی این شهر دارد.

سیدمرتضی سقائیان‌نژاد با حضور در مجتمع آموزشی شهید قدوسی، زنگ آغاز سال تحصیلی را در دبیرستان استعدادهای درخشان به صدا درآورد که این رویداد فرصتی برای تعامل بیشتر میان نهادهای آموزشی و شهری در راستای بهبود زیرساخت‌های آموزشی و فرهنگی بود.

امید است با این هم‌افزایی و همکاری همه بخش‌ها، دستگاه‌ها و نهادهای استان دانش‌آموزان قمی بتوانند دوران تحصیل خود را با شرایط استاندارد و مناسب در فضای آموزشی کافی سپری کنند و مشکل کنونی کمبود جدی فضاهای آموزشی در استان و شهر قم به زودی رفع شود.