حقیقت علم و عالم از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی
حقیقت علم و عالم از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی

آیت‌الله جوادی آملی، گفت: حقیقت علم توسعه بخشی است، نه تنگ نظری. عالم چون از یک نوری برخوردار شد که خصیصه آن نور، وسعت نگری و بلندنظری و جادادن به دیگران است خودش هم تنگ نظر نخواهد شد؛ با دیگران می سازد و دیگران را می پذیرد. این خصیصه علم است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم، آیت‌الله جوادی آملی در پیام تصویری به مناسبت آیین آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه شهرستان آمل، اظهار داشت: از ذات اقدس الهی مسئلت می کنیم هر کس قلمی و قدمی در راه علوم الهی برداشت و امتثال کرد مورد عنایت ویژه پروردگار باشد و جامعه به وسیله بنان و بیان علما و اندیشوران بهتر از گذشته راه خود را بیابد و متمدنانه زندگی کند.

وی افزود: علم یک سلسله تعریفات اساسی و مقومات دارد که از این مقومات و نکات اساسی علم معنای عالم و سلسله علما از یک سو، مهد علم در حوزه و دانشگاه از سوی دیگر، آداب متعلمان از سوی سوم و بهره وران جنبی حوزه و دانشگاه از جهت چهارم و مانند آن روشن خواهد شد.

مرجع تقلید شیعیان سپس به کلامی از امیرالمومنین درباره معنای حقیقت علم، اشاره کرده و گفت: امیر بیان و بنان علی بن ابی طالب(صلوات الله و سلامه علیه می فرماید: «کُلُّ وِعَاءٍ یَضِیقُ بِمَا جُعِلَ فِیهِ إِلَّا وِعَاءَ الْعِلْمِ فَإِنَّهُ یَتَّسِعُ بِه‏»؛ علم با سایر مظروف ها فرق دارد، هر مظروفی وقتی وارد ظرف شد به اندازه خود آن ظرف را اشغال می کند جای دیگری را تنگ می کند. اما علم خصیصه ای دارد که وقتی وارد یک دل شد نه تنها مظروف، مظروفی نیست که از ظرفیت ظرف بکاهد، بلکه ظرفیت ظرف را توسعه می دهد.

آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه حقیقت علم توسعه بخشی است نه تنگ نظری، اظهار داشتند: همانطور که این معنا در حقیقت علم اخذ شده که علم یک نوری و مظروفی است که شرح صدر را به همراه دارد و نه تنها جا را تنگ نمی کند بلکه به دیگران هم جا می دهد و صحنه دل را بازتر می کند؛ وقتی کسی عالم به معنای حقیقی شد، عالم نیز هرگز جا را برای دیگران تنگ نمی کند، بلکه عالم در هر شهر و دیاری که باشد، آن فضا و مکان را، آن زمان و زمین را آن تاریخ و جغرافیا را توسعه می دهد. حقیقت علم توسعه بخشی است نه تنگ نظری. عالم چون از یک نوری برخوردار شد که خصیصه آن نور، وسعت نگری و بلندنظری و جادادن به دیگران است خودش هم تنگ نظر نخواهد شد؛ با دیگران می سازد و دیگران را می پذیرد. این خصیصه علم است.

وی تصریح کرد: اگر از علم به این امور یاد شده که علم اگر آمد جا را تنگ نمی کند، بلکه توسعه می دهد یعنی عالم کسی است که اهل وفاق است، اهل توسعه است، اهل هم آوایی است، اهل هماهنگی است. هیچ عالمی جا را برای دیگری تنگ نمی کند. هیچ عالمی زمینه اختلاف را فراهم نمی کند. هیچ عالمی زمینه انحراف از توحید را دامن نمی زند و مانند آن.

مرجع تقلید شیعیان عنوان کرد: خداوند که علم را آفرید، می گوید بهترین علم خداشناسی است، توحید است، معرفت الهی است، علوم ربانی است، اگر کسی معاذالله در حوزه یا دانشگاه یا در فضاهای دیگر علمی نیاموخت که او را به یاد خدا بیندازد و او معاذالله خدا را فراموش کرد، ذات اقدس اله می فرماید کیفر تلخش این است که خودش را فراموش می کند. اگر کسی خودش را فراموش کرد، هرگز به فکر خودش نیست، آینده نگر نیست، سعادت خود را نمی طلبد، نمی تواند درست زندگی کند، خیر خود و جامعه را نمی داند. صلح و صفای جامعه را نمی داند. نتیجه تلخش یا جنگ جهانی اول است یا جنگ جهانی دوم، یا تلخ تر از همه این حوادث تلخ غزه که این صهیونیست تبهکار نه آسمانی را می شناسد و نه آسمان آفرین. نه زمینی را می‌شناسد و نه زمین آفرین، بلکه فقط خودش را می‌شناسد در حالی که در حقیقت خودش را گم کرده است.

منبع: خبرگزاری تسنیم استان قم/