به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم به نقل از خبرگزاری فارس از قم، حجت الاسلام والمسلمین شمس الله مریجی که پنجشنبه شب در جمع تعدادی از پژوهشگران و مُحقّقان حوزه علمیه قم و با موضوع «آسیب شناسی حوزه پژوهش» سخن می گفت، نخستین و مهم ترین آسیب پژوهش را در روزگار امروز، حرفه ای […]
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم به نقل از خبرگزاری فارس از قم، حجت الاسلام والمسلمین شمس الله مریجی که پنجشنبه شب در جمع تعدادی از پژوهشگران و مُحقّقان حوزه علمیه قم و با موضوع «آسیب شناسی حوزه پژوهش» سخن می گفت، نخستین و مهم ترین آسیب پژوهش را در روزگار امروز، حرفه ای شدن ظاهری آن دانست و بیان کرد: پژوهش موفق باید از درون وجود یک پژوهشگر با وجدان بجوشد، در حالی که پژوهش های امروزی به صورت حرفه ای و سازمان یافته درآمده اند که باید در مدت زمان مشخص و با بودجه محدود به سرانجام برسند.
وی ادامه داد: از بیان روایت «العلمُ حِلم» یعنی علم با صبوری و حوصله به دست می آید، یعنی برای رفع این آسیب، باید به تُراث خویش بازگردیم و در دام حرفه ای شدن پژوهش نمانیم، چراکه این آسیب جدی، آسیب های دیگری نیز با خود به همراه می آورَد.
وی با بیان این که همین حرفه ای شدن، به دروازه بانی در حوزه پژوهش منجر شده است خاطرنشان کرد: اشتغالات زیاد پژوهشگران به دلیل اقتضائات اقتصادی و همچنین سطحی نگری در تحقیق، از دیگر آسیب های حوزه پژوهش در روزگار امروز ماست.
نویسنده کتاب «جامعه شناسی در عرضه تبلیغ دینی» در ادامه، محدودیت های فرهنگی را به عنوان آسیب دیگر این حوزه خواند و اضافه کرد: این محدودیت فرهنگی سبب می شود که پژوهشگران به عدم مخالفت با نظرها و نظریه های مشهور و موجود تشویق شوند که این مسئله به تعبیر یکی از بزرگ ترین عُلَمای معاصر سبب شده تا اکثر آن چه امروز در حوزه فقه اتفاق می افتد، تقریر متون باشد تا اجتهاد.
معاون آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در عین حال کمّی بودن عرصه پژوهش را به عنوان دیگر آسیب این حوزه معرفی کرد و گفت: در یکی از سفرهای خارجی با همکاران، شاهد این مسئله بودیم که برخی پایان نامه های دانشگاهی، تعداد صفحات اندکی داشتند و حتی یک مورد ۳۲ صفحه بیشتر نداشت؛ اما همین پژوهش های به ظاهر اندک توانسته بودند برخی مسائل اجتماعی را حل و فصل کنند؛ در حالی که پژوهش های ما بیشتر کمّی سنجیده می شوند و به همین دلیل است که اگر پژوهشگری در یک موضوع خاص، مطالب زیادی در منابع نیابد، مجبور شود تا با پرداختن به حواشی و زواید، به تعداد صفحه مورد نظر برای پذیرفته شدن پایان نامه دست یابد.
مریجی همچنین با اشاره به این که پژوهش ها باید امتداد اجتماعی داشته باشند و برای حلّ یک مسئله از جامعه بکوشند، به مشکل دیگر در این حوزه پرداخت و بیان داشت: ما حتی در برخی قوانین خود نیز دچار کاستی هستیم، به طور مثال قانون بیان می دارد که تسهیلات پژوهشی به دانشجویان دکتری علوم انسانی، یک پنجم دانشجویان دکتری دیگر رشته ها باشد، در حالی که بعضا همان یک پنجم هم در مقام عمل تخصیص نمی یابد و در عین حال این تبعیض بین رشته های علوم انسانی و دیگر رشته ها هم نباید وجود داشته باشد.
