به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، همزمان با فرارسیدن نخستین سالگرد شهادت مظلومانه رئیسجمهور مردمی، شهید آیتالله سیدابراهیم رئیسی و جمعی از شهدای خدمت، پروندهای ویژه برای بازخوانی ابعاد شخصیتی، کارنامه و رویکردهای مدیریتی این شهید والامقام تهیه کردهایم. در همین راستا، گفتوگویی با حجت الاسلام والمسلمین مهدی سلیمانی اردهالی، رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم انجام دادهایم که در ادامه میخوانید.
ویژگیهای شهید آیتالله رئیسی و شهدای خدمت را چگونه ارزیابی میکنید؟
سلیمانی اردهالی: در ایام سالگرد شهادت شهدای پرواز اردیبهشت ۱۴۰۳ هستیم؛ سانحهای که در آن، آیتالله شهید سید ابراهیم رئیسی و همراهانشان (شهدای خدمت)، که همگی از خدمتگزاران صادق نظام بودند، به لقاءالله پیوستند. بیتردید، این شهادت یکی از بزرگترین نعمتها و الطاف الهی است که خداوند به بندگان خاص خود عطا میفرماید؛ نعمتی که برتر از آن متصور نیست.
در روایتی از پیامبر گرامی اسلام (ص) آمده است: «فوق کلِّ برٍ برٌّ، حتی یُقتلَ الرجلُ فی سبیلالله»؛ یعنی بالاتر از هر نیکی، نیکیای هست، تا آنجا که انسان در راه خدا به شهادت برسد و از آن خیر چیزی بالاتر نیست. پیامبر اسلام همچنین فرمودند: تمام بهشتیان به جز شهیدان، پس از ورود به بهشت، آرزو دارند که دوباره به دنیا بازگردند تا کاستیها و خطاهای خود را جبران کنند و آنگونه که شایسته و مورد رضای خداوند است، زندگی کنند. شهدا هیچگاه حسرت بازگشت برای جبران گذشته را ندارند؛ بلکه تنها خواستهشان این است که بارها به دنیا بازگردند و هر بار در راه خداوند به شهادت برسند.
آیتالله شهید رئیسی و همراهان ایشان به این مقام والا، عظیم و متعالی نائل شدهاند. از خداوند متعال مسئلت داریم که درجات ایشان را متعالی فرماید.
ویژگیهای برجسته اخلاقی و ابعاد شخصیتی شهید رئیسی چه بوده است؟
سلیمانی اردهالی: آیتالله شهید رئیسی شخصیتی چندبعدی داشتند که به برخی از این ابعاد برجسته ایشان اشاره میکنیم:
نخست، بُعد علمی ایشان بود؛ که در سطح اجتهاد و عضویت در مجلس خبرگان رهبری قرار داشتند. ایشان از جایگاه علمی بالایی برخوردار بودند.
دوم، بُعد خدمت ایشان است؛ که به همین دلیل نیز عنوان «شهید خدمت» را برازنده ایشان دانستهاند. این خدمت در عرصههای مختلفی ازجمله خدمت به نظام نمود داشت. شهید رئیسی از جوانی، با حکم حضرت امام خمینی (ره)، وارد عرصه قضاوت شدند و سالها در خدمت نظام جمهوری اسلامی بودند. در ادامه، با حکم مقام معظم رهبری حفظهالله به ریاست قوه قضاییه منصوب شدند؛ بالاترین مقام قضایی کشور، که در آن جایگاه با شجاعت و قاطعیت در برابر مفاسد اقتصادی ایستادند و اقدامات مؤثری در راستای عدالت و مبارزه با فساد انجام دادند.
در نهایت، با رأی ملت ایران، به ریاستجمهوری رسیدند و خدمت به مردم را در بالاترین سطح ادامه دادند؛ جایگاهی که او را رئیس جمهور مردم ساخت.
عملکرد شهید رئیسی در دوران کوتاه ریاست جمهوری ایشان چگونه بود؟
سلیمانی اردهالی: در این زمینه، مسئلهای روشن، بدیهی و مورد اذعان عموم مردم است؛ مردم شریف ایران بهخوبی حضور و تأثیر وجودی این مرد مخلص، متواضع و خدمتگزار را لمس کردهاند. شخصیتی که با تمام وجود برای خدمت به مردم میکوشید و شب و روز نمیشناخت. عشق به مردم در رفتار و عملکرد ایشان کاملاً مشهود بود و در مدت کوتاه مسئولیت ریاستجمهوری، اقدامات مؤثر و متعددی را به ثمر رساند.
در حوزه کنترل تورم و گرانیکه همواره از دغدغههای اصلی مردم عزیز ایران بوده و موجب رنج و نارضایتی آنان شده است در همان مدت کوتاه، توفیقات قابلتوجهی حاصل شد. همچنین، در بحبوحه همهگیری ویروس کرونا که روزانه جان بیش از ۷۰۰ نفر از هموطنانمان را میگرفت با تلاشها و تدابیر این شهید بزرگوار، روند کنترل این بیماری تسریع شده و نظام به موفقیت دست پیدا کرد.
به لطف الهی و با نقشآفرینی مؤثر ایشان، روند مرگومیر ناشی از کرونا بهتدریج کاهش یافت و حتی پیش از برخی کشورهای پیشرفته جهان به صفر رسید. در دولت ایشان، هم تولید واکسنهای بومی آغاز شد و هم واردات واکسن در مقیاسی گسترده صورت گرفت که موجب آرامش خاطر ملت ایران و کاهش چشمگیر قربانیان و خانوادههای داغدیده شد.
به غیر از عملکرد عالی شهید رئیسی در بحث تولید واکسن و مهار کرونا و مهار تورم و گرانی، چه اقدامات شاخص و خدمات مردمی دیگری از شهید رئیسی در ذهنها ماندگار شده است؟
سلیمانی اردهالی: از دیگر خدمات مهم ایشان که در گزارشهای رسمی دولت نیز انعکاس یافت، احداث بزرگترین آبشیرینکن کشور، کمااینکه در جهان در استان سیستان و بلوچستان بود. همچنین اقدامات مؤثری در رفع ناترازیهای حوزه برق، آب و سایر زیرساختها که درحال حاظر نیز درگیر آن هستیم، انجام گرفت که بهبود شرایط زندگی مردم در مناطق مختلف کشور را در پی داشت.
در سایر حوزهها نیز خدمات ارزشمند ایشان قابلتوجه بود. از جمله در زمینه بهبود حقوق بازنشستگان، شاغلان، معلمان و عرصهها و صنوف مختلف جامعه از از عشق به خدمت شهید بزرگوار بهرهمند شدند.
عشق و علاقه آیتالله رئیسی به خدمت، برای بسیاری از مردم مشهود بود. حتی کسانی که در انتخابات به ایشان رأی نداده بودند، اذعان داشتند ـ و این موضوع در رسانهها نیز بازتاب یافت ـ که وقتی دیدند این انسان با تمام وجود، دلسوز مردم، ایران و خدمت به کشور است، به تدریج به جمع علاقهمندان او پیوستند. پس از شهادت ایشان نیز، شاهد بودیم که مردان، زنان، جوانان و حتی کودکان، از عمق جان برای ایشان گریه کردند و متأثر شدند.
عملکرد دیپلماسی دولت شهید رئیسی در تعامل با کشورهای منطقه و جهان اسلام را چگونه میبینید؟
سلیمانی اردهالی: در بُعد سیاست خارجی، ایشان به دنبال ایجاد وحدت میان کشورهای اسلامی بود و در این مسیر نیز گامهای مؤثری برداشت. ایشان با تکیه بر اصل حسن همجواری، تلاش کرد روابط ایران را با کشورهای همسایه، چه اسلامی و چه غیر اسلامی، بهبود بخشد. در دوران مسئولیت ایشان، جمهوری اسلامی ایران به عضویت نهادها و باشگاههای مهم اقتصادی نظیر سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس درآمد که این اقدام، بنیان بسیار مهمی برای شکوفایی اقتصادی کشور و نیز شکستن انحصار نگاه اقتصادی صرف به غرب بهشمار میرفت؛ نگاهی که بسیاری از افراد راه نجات کشور را در آن میبینند.
ایشان این دیدگاه را شکست و اثبات کرد که فقط تمرکز صرف بر غرب نیست و بلوک شرق نیز، بهویژه چین ـ که امروزه حتی ایالات متحده آمریکا آن را یک رقیب اقتصادی جدی و چالشبرانگیز میداند. آیتالله رئیسی در این زمینه زیرساختهای لازم برای اتحاد اقتصادی با چین، روسیه و دیگر کشورها را فراهم کرد و این دیدگاه را در عرصه سیاست خارجی تقویت نمود.
اقدامات بین المللی شهید رئیسی در سطح جهانی و سازمان ملل برای رساندن صدای مظلومیت مردم ایران چگونه بود؟
سلیمانی اردهالی: در سازمان ملل متحد شهید رئیسی با رویکردی صلحطلبانه و منطقی، صدای جمهوری اسلامی ایران را با صلابت به گوش جهانیان رساند و ثابت کرد که ایران کشوری صلحدوست است که نهتنها به هیچ کشوری تعرض نکرده، بلکه هرگز قصد تعرض نیز ندارد.
ایران همواره قربانی ظلم و ستم مستکبران جهان، بهویژه ایالات متحده آمریکا است؛ همانهایی که عامل شهادت سردار دلها، حاج قاسم سلیمانی این ژنرال بینالمللی و شخصیت ملی برجسته هستند. این جنایت بهدست آمریکا و نظام سلطه صورت گرفت، در حالیکه جمهوری اسلامی ایران هرگز به هیچ ملت مظلومی جسارت، اهانت یا تجاوزی و تعرض روا نداشته است. برعکس، این ایران است که همواره مورد تعرضهای نظام سلطه، بهویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی، قرار گرفته است.
در چنین شرایطی، مرحوم شهید آیتالله رئیسی و دولت ایشان، بهویژه وزیر امور خارجه فقید، شهید امیرعبداللهیان، بهخوبی صدای صلحطلبی ملت ایران را در جهان طنینانداز و نهادینه کردند. در این زمینه توصیفات فراوان است. آنها تلاش کردند دیپلماسی فعال و مدل اسلامی مقبول و مطلوب را در سطح بینالملل نهادینه کنند. این مدل دیپلماسی فعال، که برگرفته از آموزههای اسلامی و مورد اقبال بسیاری از ملتهای آزاده و مستضعف جهان بود. چه بسا برخی کشورها برنمیتابیدند؛ چرا که موفقیت دیپلماسی اسلامی آنها، برایشان قابل تحمل نبود.
با این حال، ملتهای منصف و مظلوم جهان همانگونه که امام خمینی (رحمهالله علیه) دوست میدارند، به انقلاب اسلامی، نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری نیز عشق میورزند و از روش و منش فعال دیپلماتیک اسلامی و موفق شهید رئیسی میبالیدند.
نوع حکمرانی شهید رئیسی چگونه بود که اینچنین در کشور و حتی دنیا الگو شد؟
سلیمانی اردهالی: اگر بخواهیم ابعاد شخصیتی آن بزرگوار را بیان کنیم، باید از معنویت، قداست، تواضع، اخلاص، پاکدستی و مدیریت مؤثر او سخن بگوییم. شهید آیتالله رئیسی الگویی تمامعیار از یک مدیر در تراز جمهوری اسلامی ایران بود. همانگونه که مقام معظم رهبری (حفظهالله) اشاره فرمودند، ما از آغاز انقلاب تا کنون مدیران خوب، شایسته و لایق در نظام داشتهایم، اما شخصیتی با ویژگیهای منحصر بهفرد مرحوم شهید رئیسی تراز مقبولیت و فعالیت کمنظیر یا حتی بینظیر بوده است.
بسیاری از کسانی که او را برنمیتابیدند و تلاش میکردند ایشان بروز و ظهور نکند، پس از شهادت، زبان به تحسین گشودند آن زمانی که دیگر او در میان ما نبود. به همین سبب، رهبر معظم انقلاب مدظلهالعالی فرمودند: دلم به حال آقای رئیسی سوخت. چرا که کسانی از او تعریف میکنند که وقتی بود و به کار و فعالیت میپرداخت، نه تنها تعریف نمیکردند کمااینکه او را مزمت نیز مینمودند.
چه بُعدی از شهید رئیسی خیلی به آن پرداخته نشده است؟
سلیمانی اردهالی: بُعد مهم دیگری که لازم است به آن اشاره شود، شخصیتی است که میتواند الگوی مدیریت انقلابی برای همه مدیران، چه در سطوح عالی، میانی و پایینی، و همچنین برای جوانان، دانشجویان، طلاب و حوزویان ما باشد. مرحوم آیتالله شهید رئیسی، فرزند حوزه و مایه افتخار آن بود و خوشبختانه این افتخار، ماندگار شد؛ همانگونه که امام خمینی(ره) با ایجاد انقلاب اسلامی، این تحول عظیم که بهحق معجزه قرن بود را رقم زد و نامش در تاریخ ماندگار شد. همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، این انقلاب در هیچ نقطهای از جهان، بدون نام امام خمینی شناختهشده نیست و نخواهد بود.
خود مقام معظم رهبری نیز افتخار حوزه هستند و از فرزندان حوزه محسوب میشوند. مرحوم آیتالله شهید رئیسی نیز افتخار روحانیت و مایه مباهات ماست. طلابی که امروز وارد حوزههای علمیه میشوند یا قصد دارند وارد این مسیر شوند، در هر نقطهای از ایران _در حوزه مقدسه قم_ میتوانند شخصیت ایشان را بهعنوان یک الگوی موفق انتخاب کنند.
سزاوار است که شخصیتهایی مانند شهید آیتالله بهشتی، شهید مطهری و دیگر بزرگان، بهویژه از منظر علمی، سیاسی و مدیریتی، مورد توجه طلاب قرار گیرند؛ و بیتردید آیتالله شهید رئیسی الگویی درخشان برای حوزویان در این زمینههاست.
نوع نگاه شهید رئیسی به ولایت و مردم و انقلاب اسلامی چگونه بود؟
سلیمانی اردهالی: آنچه میخواهم بهطور خاص بر آن تأکید کنم، بعد شخصیتی ایشان در اطاعت از ولایت است. ایشان حقیقتاً در ولایت ذوب شده بود. مقام معظم رهبری نقل قولی از شهید صدر دارند که فرموده بود: ذوب شوید در خمینی، چراکه او ذوب در اسلام است. امروز باید گفت: ذوب شوید در امام خامنهای، چرا که ایشان ذوب در اسلام است و نیز رئیسی ذوب در ولایت بود، چنانکه در اسلام ذوب شده بود.
او مطیع ولایت بود، سربازی وفادار برای ولایت بود و با همین باور و مشی اعتقادی و ایمانی، مسیر خود را بر مبنای ولایت فقیه دکترینی است که امام راحل(ره) این مملکت را با این دکترین بنا نهاد. مدیرین ناباور به ولایت فقیه نمیتوانند موفق باشند، اگرچه ممکن است نمایشی باشد، اما خیر و برکت نخواهد بود.
خدمات گسترده و صادقانه آیتالله شهید رئیسی، که با تلاش بسیار و خدمت خالصانه همراه بود، در نهایت به مقام والای شهادت ختم شد و ایشان در آغوش امام رضا(ع)، در بهشت ایران، آرام گرفت.
به برکت ایمان و اعتقاد راسخ به این مسیر، بحمدالله ایشان به این درجات عالی دست یافتند. خودشان نیز در جلسات خصوصی، که ما نیز افتخار حضور در آنها را داشتیم و دیگران نیز تصدیق میکنند، بارها اظهار داشتند که تلاشم بر این است که خوشحالی و آرامش را بر چهره ولی فقیه، حضرت آیتالله العظمی امام خامنهای (حفظهالله) بنشانم؛ به گونهای که ایشان شاد و مسرور گردند و همچنین پیگیر امور مردم هستم تا آنان نیز در آسایش و خوشی به سر ببرند.
مقام معظم رهبری نیز به طور شایستهای از اینکه شهید آیتالله رئیسی تا این حد در میان مردم حضور داشته و با طمأنینه، صبر و تحمل، سخنان آنان را میشنود و از عمق جان برای انجام وظایف و حل مشکلات مردم تلاش میکند، تحسین به عمل آوردند. این تلاش صادقانه و دلسوزانه، مورد ستایش مقام معظم رهبری قرار گرفت و یقیناً مورد رضایت حضرت ولی عصر(عج)، روح بلند اجداد گرامیشان، پیامبر اکرم(ص) و همچنین رضایت خداوند متعال بوده است.
شایسته است که در این سالگرد، با تجلیل و تکریم از این شخصیت بزرگ، یاد و خاطره ایشان را زنده نگه داریم و هرگز فراموش نکنیم. حوزه علمیه قم، به ویژه مدیریت حوزه علمیه، فردا در مدرسه فیضیه مقدسه که هنوز پژواک صدای امام راحل(ره) را در خود دارد به مناسبت سخنرانی مقام معظم رهبری در آن مکان مقدس، علما، فضلا، اساتید، دانشمندان و اعضای محترم مجمع عمومی جامعه مدرسین و همچنین اعضای تشکل اساتید، اساتید بسیجی، طلاب و فضلا را به حضور در جلسهای دعوت میکنم تا تجلیل شایسته و باشکوهی از این فرزند برومند حوزه به عمل آید؛ تجلیلی که همه جهان شاهد آن باشد.
حوزه علمیه قم، که در طول حیات ایشان به وجودشان افتخار میکرد و اکنون که ایشان به مقام شهادت نائل شدهاند، یادشان را گرامی میدارد، هرگز این مدیر موفق، مخلص، متواضع و عالم الهی را از یاد نخواهد برد.
منبع: خبرگزاری تسنیم استان قم/