شهردار قم گفت: خانه تاریخی توکلی با هدف معرفی ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و ساخت موزه و مرکز اسناد شهرداری قم تملک شده و برای آغاز عملیات مرمت این بنای ارزشمند دوره قاجار، دو میلیارد تومان اعتبار اولیه در نظر گرفته شده است.
سیدمرتضی سقائیان‌نژاد در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم از تملک خانه تاریخی توکلی در محله تاریخی چهل اختران قم خبر داد و اظهار کرد: خانه توکلی به منظور احداث موزه و مرکز اسناد شهرداری تملک و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
وی هدف از این اقدام را معرفی ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و روند توسعه مدیریت شهری در قم دانست و افزود: در این مجموعه علاوه بر نمایش آثار مرتبط با تاریخچه مدیریت شهری، ارائه اطلاعات درباره میراث همچون هیئت‌ها و تکایا پیش‌بینی شده است.
شهردار قم عنوان کرد: این مجموعه به‌عنوان نخستین فضای فرهنگی، هنری و شهروندی در شهر قم در قالب طرح احیا به نحوی طراحی شده است که امکان برگزاری رویدادهای علمی، فرهنگی و مذهبی را با حضور گروه‌های مختلف و مشارکت هنرمندان شهر قم فراهم کند و در صورت استقبال قابلیت توسعه و افزایش ظرفیت‌ها را داشته باشد.
سقائیان‌نژاد با بیان اینکه مرمت خانه توکلی با بهره‌گیری از مشاور تخصصی در حال انجام است، اضافه کرد: مرحله آسیب‌شناسی و شناخت بنا به پایان رسیده است، الگوی طرح احیا و مرمت نیز از سوی مشاور پیشنهاد شده و در حال بررسی و تصویب نهایی است.
وی اضافه کرد: اعتبار اولیه برای شروع این طرح دو میلیارد تومان در نظر گرفته شده و در بودجه ۱۴۰۴ شهرداری قم نیز پیش‌بینی‌های لازم صورت گرفته است.
شهردار قم زمان اجرا و بهره‌برداری از پروژه مرمت و احیای خانه موزه توکلی را حداقل دو سال دانست و تاکید کرد: اجرای کامل طرح و بهره‌برداری از مجموعه با توجه به پیچیدگی فرایند مرمت، وسعت بنا و ویژگی‌های خاص بناهای تاریخی دو سال پیش بینی شده و ممکن است این فرایند نیازمند زمان بیشتری نیز باشد.
سقائیان‌نژاد با اشاره به قدمت تاریخی این مجموعه گفت: خانه توکلی یکی از بناهای شاخص دوره قاجار با معماری اصیل ایرانی است که با الگوی حیاط مرکزی و دو حیاط مستقل طراحی شده و از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن، سردر آجری زیبا و سرستون‌های حجاری‌شده‌ای است که در ایوان‌ها و زیرزمین شمالی به‌کار رفته است.
وی ادامه داد: این بنای ارزشمند در بافت تاریخی قم در محله چهل‌اختران و در ابتدای کوچه منتهی به مجموعه زیارتی چهل‌اختران و در کنار خیابان آیت‌الله طالقانی واقع شده و محدوده‌ای به مساحت ۷۵۰ مترمربع برای مرمت آن در نظر گرفته شده است.
شهردار قم خاطرنشان کرد: بررسی‌های کارشناسی و نقشه‌های هوایی نشان می‌دهد که این بنا بخشی از یک مجموعه بزرگ‌تر در گذشته بوده و نشانه‌هایی همچون درهای منتهی به ساختمان‌های مجاور و ستون‌های مدفون در دیوارها گویای این موضوع است.
سقائیان‌نژاد افزود: امیدواریم با اجرای دقیق این طرح ضمن حفظ یکی از آثار فاخر معماری قم فضایی برای تبیین هویت تاریخی و فرهنگی شهر فراهم کنیم و گامی مهم در توسعه گردشگری فرهنگی و تقویت ارتباط شهروندان با میراث شهرقم برداریم.
