رویداد کمند؛ حامی ایده و طرح‌های محیط زیستی/ نگاهی به بخش ویژه محیط زیست در رویداد کارآفرینی دختران

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نسیم قم به نقل از خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو؛ طرح ملی کار، مهارت و نوآوری دختران دانشجو موسوم به کمند برای اولین بار در ۱۰ دانشگاه منتخب کشور از جمله دانشگاه‌های یزد، حکیم سبزواری و دانشگاه دخترانه حضرت معصومه(س) برگزار می‌شود.

هدف طرح ملی کمند که با حمایت معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده و معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و در منطقه چهار کشور با حمایت صندوق کارآفرینی امید و جهاد دانشگاهی برگزار می‌شود، آشنایی دختران دانشجو با مفاهیم کار، مهارت آموزی و کارآفرینی، برگزاری کارگاه‌های تخصصی کار و مهارت افزایی برای دختران، ایجاد ارتباط بین دانشجویان و شرکت‌های دانش بنیان، پارک های علم و فناوری و صندوق های حامی کارآفرینی است.   ارائه محصولات و طرح‌های دختران دانشجو جهت بازدید صاحبان صنایع،  ایجاد فضای با نشاط در بین دانشجویان، توانمندسازی دختران دانشجو و حمایت از ایده‌ها و طرح‌های نوآورانه آن‌ها از دیگر اهداف این طرح ملی است که در دانشگاه‌های منتخب سراسر کشور برگزار می‌شود.   لازم به ذکر است این رویداد در منطقه چهار کشور (استان‌های قم، قزوین، همدان و مرکزی) به صورت منطقه‌ای و به میزبانی دانشگاه دخترانه حضرت معصومه(س) برگزار می‌شود.   بخش ویژه این رویداد در تمامی دانشگاه‌های برگزار کننده، محیط زیست است که در این بخش دانشجویان دختر می‌توانند ایده‌ها و طرح‌های کارآفرین خود در حوزه محیط زیست را ارائه داده و در صورت مقبول بودن مورد حمایت صندوق‌های حامی کارآفرینی قرار بگیرند. به بهانه این بخش ویژه نگاهی کوتاه خواهیم داشت به کارآفرینی در حوزه محیط زیست.     فعالان کسب و کار سبز، فعالانی هستند که فقط یک کارآفرین سنتی نیستند، بلکه کارآفرین حامی محیط زیست یا اصطلاحاً Ecopreneur هستند به جای یک Entrepreneur صرف که در نگاه سنتی در ذهن ما تجسم می‌شود. اکوپرینر ها، در واقع در ترازنامه سود و زیان خود، سود نهایی را به هر روشی درست و صحیح قلمداد نمی‌کنند. آن‌ها تلاش می‌کنند تا محصولات و خدمات خود را مبتنی بر الزامات زیست محیطی، استاندارد‌های بین المللی، قواعد بهداشت ایمنی و حرفه‌ای کارگران و حمایت از مدیریت اتلاف (waste management) راهبری کنند و کار ایجاد کنند. در واقع کارآفرینان حامی محیط زیست، ثروت آفرینان آینده هستند که مسائل زیست محیطی را در استراتژی سازمانی خود جای داده و خلق ارزش افزوده را در مسیر کم‌ترین اثرات جانبی بر جامعه و محیط زیست در دستور کار دارند.

چه حامی محیط زیست باشید چه مخرب آن، این سخن دکتر کراستون (۲۰۰۹) این پیام را دارد که فعالان کسب و کار سبز، ابتدا باید مختصات کنونی فعالیت خود را به خوبی بشناسند و با ظرفیت سازی و نیازسنجی، راهبرد سازی کرده و در راه رسیدن به آرمان‌های توسعه پایداری خود بکوشند. دکتر کراستون در کتابش، از کسب و کار سبز به عنوان انقلاب سبز آینده نام می‌برد که به نظر می‌رسد تصور درستی باشد. وی معتقد است که کسب و کار سبز:

۱- بهره وری سازمانی و ملی را افزایش می‌دهد

۲- مدیریت اتلاف منابع را اثربخش می‌کند

۳- اقتصاد را رونق می‌دهد

۴- استراتژی‌های کلان سازمانی را موجه‌تر می‌کند

۵- توسعه دهنده خلاقیت و نوآوری در سازمان می‌شود

۶- ریسک فعالیت‌های اقتصادی، صنعتی و خدماتی را کاهش می‌دهد

۷- مدیریت انرژی و در واقع صرفه جویی را به بخش‌های مختلف سازمان وارد می‌کند

بنابراین، کسب و کار سبز، راه کسب و کار در هزاره سوم خواهد بود. چرا که منابع کره زمین هر روز در حال کاهش و تهدید انسان و حیوان مدام در حال افزایش است. اهتمام بین المللی در این عرصه موضوعی است که با جدیت در محافل بین المللی آکادمیک و دولتی در آن موضوعات مختلفی بحث و بررسی شده است. مساله کسب وکار سبز و توسعه پایدار، از نگاه استراتژی سازمانی، مساله‌ای است که تا حد زیادی در بیانیه‌های مدیریت کیفیت، تعالی سازمانی و هم چنین مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها نمود پیدا می‌کند.

اصل پنجاهم قانون اساسی در جمهوری اسلامی ایران ناظر بر این مقوله است که حفاظت از محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌گردد. از این رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب جبران‌ناپذیر آن تلاقی پیدا می‌کند ممنوع است.

برای دست یافتن به توسعه پایدار لازم است میان توسعه و محیط زیست تعادل برقرار شود. این پایداری چهار جنبه پایداری در منابع طبیعی، پایداری سیاسی، پایداری اجتماعی و پایداری اقتصادی را شامل می‌شود. توسعه پایدار تنها بر جنبه زیست محیطی اتفاقی تمرکز ندارد بلکه به جنبه‌های اجتماعی و اقتصادی آن هم توجه می‌کند. توسعه پایدار محل تلاقی جامعه، اقتصاد و محیط زیست است. گسترش و انتشار گاز‌های گلخانه‌ای باعث شدت گرفتن تغیرات اقلیمی شده است که این تغیرات بلایای طبیعی را تسریع و تشدید می‌کند.

رفتار‌های غیرمسئولانه انسان‌ها آب و هوا و خاک را آلوده ساخته است و از حالت طبیعی خود خارج کرده است. سالانه ۱۳ میلیون تن زباله وارد دریا‌های جهان می‌شود که تهدیدی جدی برای سلامت آبزیان و انسان‌ها است و به چرخه حیات صدمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند. از کل منابع آبی دنیا فقط ۱% آن آب شیرین است! لذا ضروری است با توجه به اهمیت زیادی که محیط زیست دارد توجه جدی به این امر مهم و بنیادی نمود. یکی از شیوه‌های درک این مسئله صرفه‌جویی در میزان مصرف آب است که استفاده از شیر‌ها و دوش‌های مناسب از هدررفتن آب تا حد قابل توجهی جلوگیری می‌کند.

مهرداد محبوبی، مخترع ایرانی، موفق به اختراع دوشی شده است که این دوش مصرف آب را از ۷۵ لیتر به پنج لیتر کاهش می‌دهد. شهرداری مالمو امیدوار است با بهره‌گیری از این طرح پیشرفته در حمام‌های تاسیسات عمومی شهر، ضمن صرفه‌جویی ۹۰ درصدی در مصرف آب تا ۸۰ درصد هم در هزینه‌های مربوط به انرژی صرفه‌جویی شود.

طبق برآورد‌های صورت گرفته، استفاده از این دوش‌ها که براساس بازیافت آب در یک سیستم مدار بسته طراحی شده است، سالانه هزار یورو (۱۳۵۱ دلار) به نفع مصرف کننده خواهد بود و علاوه بر این با استفاده از این طرح می‌توان به بهبود زندگی ساکنان مناطق کم آب جهان کمک کرد. سوئد یکی از کشور‌هایی است که از این دوش استقبالی گسترده کرده است. تولید این دست محولات در زمره مشاغلی قرار می‌گیرد که مرتبط با فناوری پاک و دوستدار محیط زیست هستند به طور کلی این مشاغل، مشاغلی هستند که با تولید انرژی و محصولات پاک در ارتباطند و با عنوان مشاغل سبز خوانده می‌شوند.

این مشاغل ملزم به رعایت استاندارد‌های ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در واحد‌های شغلی مربوط به خود هستند. همچنین مشاغلی که سلامت نیروی انسانی، سلامت محیط زیست و تولید محصول سالم را مدنظر قرار می‌دهند در زمره مشاغل سبز قرار دارند. سازمان جهانی کار در گزارشی اعلام کرده است که مجموعه تلاش‌های صورت گرفته برای غلبه بر مشکلات زیست محیطی موجب شده تا دو تا سه میلیون فرصت شغلی در جهان به وجود آید. بر این اساس سیر رشد شغل‌های سبز طی دهه گذشته نسبت به شغل‌های دیگر ۲۵۰ درصد افزایش یافته و هم اکنون بیش از ۷۷۰ هزار شغل سبز در میان ۶۸ هزار تجارت به وجود آمده است. هم اکنون حدود ۶۵ درصد مشاغل سبز در راستای کنترل و کاهش آلودگی هوا ایجاد شده‌اند که صنعت بازیافت مواد نیز شامل آن می‌شود.

اشتغال سبز، زمینه فعالیت افراد جویای کار در حوزه انرژی‌های پاک و دیگر فعالیت‌های مرتبط با محیط زیست را نیز فراهم می‌کند همچنین موجب حفظ ذخایر طبیعی و ارتقای کیفیت زندگی افراد نیز می‌شود. امروزه کشور‌های توسعه یافته به سرعت در حال توسعه مشاغل سبز هستند و تلاش می‌کنند تا جریان کارآفرینی خود را به سمت و سوی مشاغل سبز هدایت کنند.

کارآفرینان زیست محیطی افرادی هستند که زمینه ایجاد فعالیت‌های اقتصادی در جهت رفع مسائل و چالش‌های زیست محیطی فراهم می‌کنند، این افراد در تمام دنیا مورد توجه فراوان طرفداران محیط زیست و همچنین متخصصان حوزه کسب و کار هستند. در کشور ما نیز کارآفرینی سبز و ایجاد کسب و کار‌های زیست محیطی چندسالی است که آغاز شده است و رویکرد ایجاد مشاغل سبز با هدف توسعه پایدار و کمک به محیط زیست در پیش گرفته شده است. البته این فعالیت‌ها در مقایسه با سطح گسترده آلاینده‌های محیط زیست کافی نیست.